آیین «محموله پرستی» یا «بار پرستی» (Cargo Cult) آیینی نسبتا جدید مربوط به قرن نوزدهم تا بعد از جنگ جهانی دوم است که در ملانزی اقیانوس آرام و گینه نو پدید آمد.
بهداشت معنوی؛ مردم بومی این مناطق که نمیتوانستند تصور کنند محمولهها و کالاهای لوکس و پیشرفتهای که سفیدپوستان و استعمارگران به این نواحی آوردند ساخته دست انسان باشد آن محمولهها را فرستادههایی از سوی نیاکان درگذشته خود پنداشتند که سفیدپوستان با روشهای خود موفق به دستیابی به این محمولهها شدهاند.
بومیان مظلوم این مناطق تحت تاثیر القائات استعماری میکوشیدند تا با تقلید رفتار سفیدپوستان نظر نیاکان را جلب کنند تا «بارها» را به جای سفیدپوستان به بومیان تحویل دهند. آنان برجهایی میساختند و سیمهایی به آن وصل میکردند؛ مینشستند و به صدای جعبههای کوچکی گوش میدادند که نورانی بود و صداهای عجیبی از آن در میآمد؛ مردم بومی را وا میداشتند که لباسهای همسان بپوشند و به شکل منظمی قدم بزنند و در نظر آنها، کاری از این بیفایدهتر پیدا نمیشد. بومیان، تصور کردند که کارهای غیرقابل فهم سفیدپوستان، مناسکی بود که آنان برای رضای خدایانی که برایشان «بار» میفرستادند انجام میدادند. اگر بومیان هم «بار» میخواستند، پس باید همان کارها را میکردند.
جزیرهنشینان متوجه شدند که هیچ یک از این اسباب و وسایل را خود مهاجران نمیسازند. وقتی دستگاهی نیاز به تعمیر پیدا میکرد، آن را از طریق بندر میفرستادند و دستگاه جدید به صورت بار توسط کشتی، یا بعدها هواپیما به جزیره میرسید. بومیان هیچ گاه ندیده بودند که سفیدپوستی چیزی را تعمیر کند، هرگز هم ندیده بودند که سفیدپوستی، کار مفیدی انجام دهد (پشت میز نشستن و کاغذبازی کردن، از نظر آنان مناسک مذهبی سفیدپوستان محسوب میشد، نه کار) پس اندیشیدند که «بار» باید منشایی فراطبیعی داشته باشد. به علاوه بعضی حرکات سفیدپوستان هم موید آن بود که گویی دارند فرایضی مذهبی به جا میآورند.
نکته قابل توجه این جاست که آیینهای بار پرستی به طور جداگانه در جزایری ایجاد شد که هم از لحاظ جغرافیایی و هم از لحاظ فرهنگی بسیار دور از هم بودند و اغلب این ادیان مدعی بودند که در روز قیامت، یک منجی، بار نهایی را خواهد آورد.
مشابهتهای نزدیک میان این گروهها، میتواند نشانهای بر برنامهریزی این موضوع از جانب نهادهای سلطه طلب سیاسی بوده که قصد داشتند بومیان را با انگیزههایی معنوی در خدمت اهداف خود قرار دهند. در ادامه به معرفی دو فرقه بار پرست مبپردازیم.
فرقه جان فروم
یکی از فرقههای مشهور بار پرستی معروف به فرقه جان فروم (John Frum) در جزیره تانا واقع در هبریدس نو شکل گرفت. پیروان این فرقه معتقدند: جان فروم، که یک نظامی آمریکایی بوده، منجی آخرالزمان است و روزی به جزیره خواهد آمد و آنان را نجات خواهد داد. یکی از آئینهای این فرقه پوشیدن لباسهایی شبیه نظامیان آمریکایی و اجرای مراسم رژه نظامی در پای پرچم آمریکاست.
فرقه شاهزاده فیلیپ
جنبش شاهزاده فیلیپ (انگلیسی: Prince Philip Movement) فرقهای مذهبی است که مردم کاستم در دهکده یائونانن در جزیره تانا از آن پیروی میکنند. این فرقه نوعی بارپرستی در قبیله یائونانن است.
بنا به افسانههای باستانی، فرزند یک روح کوهستانی از فراز دریاها به سرزمینی دوردست سفر کرد. آنجا او با زنی قدرتمند ازدواج کرد و زمانی به سوی آنان باز خواهد گشت.
مردم این قبیله معتقد به الوهیت شاهزاده فیلیپ، همسر ملکه الیزابت دوم هستند. آنها با مشاهده احترام مقامات این مستعمره سابق به ملکه الیزابت نتیجه گرفتند که همسرش شاهزاده فیلیپ همان پسری است که در افسانههایشان بدان اشاره شده است.